Wat is narcolepsie?Narcolepsie is een chronische neurologische aandoening die het zenuwstelsel aantast. Het veroorzaakt een abnormale slaap die de levenskwaliteit van een persoon kan beïnvloeden. Narcolepsie is een zeldzame aandoening. Deskundigen schatten dat ongeveer 1 op de 2.000 mensen eraan lijdt. De symptomen van narcolepsie beginnen meestal tussen de leeftijd van 7 en 25 jaar, hoewel de aandoening vaak niet meteen wordt herkend en vaak verkeerd wordt gediagnosticeerd. Wanneer begint het?Het begint meestal in het midden van de tienerleeftijd. Narcolepsie veroorzaakt overdag aanzienlijke slaperigheid en “slaapaanvallen”, of overweldigende aandrang om in slaap te vallen, en ’s nachts een slechte gefragmenteerde slaap. In veel gevallen veroorzaakt het ook onverwacht en tijdelijk verlies van spiercontrole, bekend als cataplexie. Dit kan verward worden met epileptische aanvallen, vooral bij kinderen. Dit wordt nu narcolepsie type 1 genoemd. Wanneer kataplexie afwezig is, wordt het narcolepsie type 2 genoemd. Narcolepsie is op zichzelf geen dodelijke ziekte, maar episodes kunnen leiden tot ongelukken, verwondingen of levensbedreigende situaties. Daarnaast kunnen mensen met narcolepsie problemen hebben met het behouden van een baan, het goed doen op school, en problemen hebben met het onderhouden van relaties als gevolg van episodes van overmatige slaperigheid overdag. Er zijn behandelingen beschikbaar om de aandoening te helpen beheersen. Soorten narcolepsieEr zijn twee vormen van narcolepsie: Type 1 is de meest voorkomende. Het omvat een symptoom genaamd cataplexie, of plotseling verlies van spierspanning. Mensen met dit type narcolepsie hebben overdag perioden van extreme slaperigheid en kataplexie als gevolg van lage niveaus in de hersenen van een eiwit genaamd hypocretine. (Hypocretine wordt ook wel orexine genoemd). Type 2 is narcolepsie zonder kataplexie. Meestal hebben mensen met type 2 narcolepsie normale niveaus van hypocretine. Narcolepsie symptomenHoe vaak en hoe intens de symptomen van narcolepsie optreden kan variëren. Hieronder staan veel voorkomende symptomen. Aanzienlijke slaperigheid overdag Bijna iedereen met narcolepsie heeft last van overmatige slaperigheid overdag (EDS), waarbij u plotseling een overweldigende drang tot slapen ervaart. EDS maakt het moeilijk om overdag goed te functioneren. Cataplexie Cataplexie is een plotseling, tijdelijk verlies van spierspanning. Het kan variëren van hangende oogleden (gedeeltelijke cataplexie genoemd) tot een totale ineenstorting van het lichaam. Lachen en intense emoties, zoals opwinding en angst, kunnen cataplexie uitlokken. Hoe vaak het voorkomt, verschilt van persoon tot persoon. Het kan een paar keer per dag gebeuren tot één keer per jaar. Soms treedt kataplexie pas later in het ziekteverloop op, of wordt het niet opgemerkt door medicijnen die het onderdrukken, zoals bepaalde antidepressiva. Slecht gereguleerde snelle oogbewegingsslaap (REM-slaap) De REM-slaap is de slaapfase waarin u levendige dromen heeft met verlies van spierspanning. Het begint meestal ongeveer 90 minuten nadat u in slaap bent gevallen. Bij mensen met narcolepsie kan de REM-slaap op elk moment van de dag plaatsvinden, vaak binnen ongeveer 15 minuten na het inslapen. Slaapverlamming Slaapverlamming is een onvermogen om te bewegen of te spreken tijdens het in slaap vallen, slapen of wakker worden. Episoden duren slechts een paar seconden of minuten. Slaapverlamming bootst de verlamming tijdens de REM-slaap na. Het heeft echter geen invloed op de oogbewegingen of het vermogen om te ademen. Hallucinaties bij het inslapen Mensen met narcolepsie kunnen vaak levendige dromen hebben die kunnen optreden bij het in slaap vallen of bij het wakker worden. Gefragmenteerde slaap Hoewel mensen met narcolepsie overdag overmatig slaperig zijn, kunnen ze ’s nachts moeite hebben om in slaap te vallen en/of in slaap te blijven. Automatisch gedrag Na in slaap te zijn gevallen tijdens een activiteit zoals eten of autorijden, kan iemand met narcolepsie die activiteit nog een paar seconden of minuten blijven doen zonder dat hij of zij zich daar bewust van is. Narcolepsie kan ook geassocieerd worden met andere slaapaandoeningen, zoals:
Wat veroorzaakt narcolepsie?De exacte oorzaak van narcolepsie is onbekend. De meeste mensen met type 1 (narcolepsie met kataplexie) hebben echter een verlaagde hoeveelheid van een eiwit in de hersenen dat hypocretine heet. Een van de functies van hypocretine is het reguleren van uw slaap-waakcycli. Wetenschappers denken dat veel factoren lage hypocretine niveaus kunnen veroorzaken. Een genmutatie wordt in verband gebracht met lage hypocretine-spiegels. Men denkt dat dit erfelijk tekort, samen met een immuunsysteem dat gezonde cellen aanvalt (d.w.z. een auto-immuunprobleem), bijdraagt tot narcolepsie. Andere factoren, zoals stress, hersentrauma, blootstelling aan giftige stoffen en infecties, kunnen ook een rol spelen.
|
| https://slaapwetenschap.nl/narcolepsie/ |
